Składasz pozew o rozwód albo o alimenty. Sąd wyznacza termin rozprawy, ale okazuje się, że druga strona nie odebrała pozwu, który Sąd do niej wysłał. Co wtedy?
Brak odbioru = brak rozprawy?
W takiej sytuacji istnieje duże prawdopodobieństwo, że Sąd rozprawę odroczy (odwoła i wyznaczy inny termin). Dlaczego? Bo zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, druga strona musi odebrać pierwsze pismo w sprawie (uwaga – dotyczy to w uproszczeniu osób fizycznych). Druga strona musi mieć bowiem możliwość obrony (przedstawienia stanowiska, złożenia dowodów). Jeśli do Sądu wróci awizo z informacją, że przesyłka nie została odebrana, Sąd wyśle to pismo do Ciebie. I nakaże Ci doręczyć je przez komornika*. Albo… postąpić jeszcze na dwa inne sposoby. W praktyce Sąd doręcza Ci zapieczętowaną kopertę dla pozwanego z pismem, w którym zobowiązuje Cię do jego doręczenia.
Znajdź nowy adres, potwierdź stary adres.
Zamiast doręczenia przez komornika (masz na to dwa miesiące), masz jeszcze dwa wyjścia. Po pierwsze – możesz napisać do Sądu pismo i wskazać nowy adres pozwanego (jeśli znasz ten adres), wnosząc o doręczenie na ten adres. Czyli: zwracasz do Sądu „kopertę” i wnosisz o doręczenie na nowy, wskazany przez Ciebie aktualny adres. Po drugie – możesz napisać do Sądu, że adres na który wcześniej Sąd wysłał list jest aktualny. I żeby Sąd ponownie wysłał pismo (które zwracasz Sądowi) na ten adres. Ale uwaga. W tym przypadku, zgodnie z przepisami musisz do Sądu załączyć dowód, że „pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie”**
Jak udowodnić że pozwany mieszka, tam gdzie mieszka?
Nie ma jakiejś ustalonej listy sposobów jak to zrobić. Może to być oświadczenie (np. mail) samego pozwanego. Czyli np. aktualna korespondencja z Tobą, w której druga strona pisze i potwierdza, że mieszka pod tym adresem. Może to też być pismo z innej sprawy sądowej (urzędowej), w której pozwany czynnie uczestniczy (i podał tam właśnie ten adres). Mogą to być też inne dowody. Uwaga. Chodzi o aktualny adres zamieszkania – czyli to gdzie ktoś rzeczywiście mieszka. Nie chodzi o adres zameldowania.
Jak ustalić nowy adres.
A co zrobić gdy wiesz, że pozwany zmienił miejsce zamieszkania ale nie znasz nowego adresu? Jeśli nie chcesz doręczać pisma przez komornika (co może trwać), możesz złożyć do urzędu gminy (dzielnicy) wniosek o udostępnienie Ci adresu pozwanego z rejestru PESEL (dobrze znać wtedy PESEL pozwanego). Do takiego wniosku do urzędu, dołącz też zobowiązanie (pismo), w którym Sąd nakazał Ci doręczyć odpisu pozwu. Na tej podstawie urząd powinien Ci udostępnić dane. Pismo z Sądu zobowiązujące Cię do doręczenia pisma, jest dla Urzędu wykazaniem Twojego interesu w pozyskaniu adresu obcej osoby (który musisz wykazać składając wniosek). Na tej podstawie Urząd dane powinien udostępnić. Jak złożyć taki wniosek i jak on wygląda? Informacje na te temat znajdziesz na przykład tutaj.
A co jeśli pisma nie doręczysz?
Niestety, to niedobrze. Jeśli nie wskażesz prawidłowego adresu albo nie doręczysz listu, mimo zobowiązania i w efekcie list (czyli pierwsze pismo w sprawie) nie zostanie odebrane przez pozwanego, Sąd zawiesi postępowanie. Co to znaczy w praktyce? Że nic nie będzie działo w sprawie. Dodatkowo, jeśli w ciągu 3 miesięcy od zawieszenia nie złożysz wniosku o jego podjęcie (czyli w uproszczeniu nie ustalisz nowego adresu, nie doręczysz pisma), Sąd Twoją sprawę umorzy. A to oznacza, że sprawę trzeba będzie wnosić do Sądu raz jeszcze.
Zmiany, zmiany, zmiany…
Brzmi skomplikowanie i nieprzyjaźnie? Czasami – zwłaszcza gdy pozwany bardzo nie chce odebrać pisma, bo np. nie chce żeby sprawa się toczyła – tak właśnie jest. Być może z tego powodu ustawodawca zmienił zasady w sprawie doręczeń tego pierwszego pisma w sprawie. Od 01 lipca 2023 roku, zasady te się zmienią. Jak? O tym w innym miejscu. Na razie powiem to co najważniejsze: nie będzie mieć obowiązku doręczenia pierwszego pisma „jeżeli pomimo nieodebrania przez adresata korespondencji aktualność wskazanego w pozwie adresu pozwanego nie budzi wątpliwości”. Dodatkowo, nie odebranie pisma, mimo że pozwany mieszka pod wskazanym adresem (co trzeba będzie wykazać „dowodem na piśmie”) będzie dla pozwanego bardzo ale to bardzo niekorzystne.
*Art. 1391 § 1 kpc jeżeli pozwany, pomimo powtórzenia zawiadomienia zgodnie z art. 139 § 1 zdanie drugie, nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających i nie ma zastosowania art. 139 § 2-31 lub inny przepis szczególny przewidujący skutek doręczenia, przewodniczący zawiadamia o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika.
** art. 1391 § 2 kpc powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania, o którym mowa w § 1, składa do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwraca pismo i wskazuje aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu stosuje się przepis art. 177 § 1 pkt 6.
Wskazuję, że przedstawiane przez mnie na blogu treści, nie są poradą prawną. Z uwagi na zmiany przepisów prawnych jak i orzecznictwa, ich aktualność może ulegać zmianie.
