Zapewne wiesz, że alimenty na dziecko płacić należy. Ale czy wiesz… do kiedy trzeba to robić? I czy można tak po prostu przestać płacić?
Dziecko samodzielne a nie pełnoletnie.
Na początek warto rozprawić się z mitem, że alimenty płaci się do 18.roku życia. No bo potem dziecko jest już pełnoletnie! To nieprawda. Alimenty płaci się do chwili, gdy dziecko jest w stanie samodzielnie utrzymać się. Czyli do…? To zawsze będzie zależało od konkretnej sytuacji. Dokładnie pisałam o tym tutaj. Jeśli już ten moment samodzielności nadejdzie, czy można wtedy po prostu przestać płacić? Odpowiedź nie jest zawsze taka sama. Wszystko bowiem zależy od tego czy…
Jest wyrok czy go nie ma?
Jeśli alimenty były płacone w oparciu o wyrok Sądu (albo zatwierdzoną przez Sąd ugodę), zaprzestanie płacenia może wiązać się z zajęciem przez komornika rachunku bankowego (na początek). Dlaczego? Bo prawomocny wyrok Sądu nadal obowiązuje – czyli „jest w mocy”. I do momentu gdy nie zostanie zmieniony, jego treść obowiązuje. A to po prostu oznacza, że płacić należy, do chwili gdy Sąd wyroku nie zmieni (nie stwierdzi, że obowiązek alimentacyjny wygasł). Jeśli wyroku nie było, a dziecko jest samodzielne, można przestać płacić. Zagrożenia egzekucją tu nie ma. Ale pamiętaj! Jeśli wyrok jest, Sąd nie uchyli tego wyroku sam z siebie. Konieczne jest podjęcie działań. Jakich?
Idź do Sądu.
Trzeba złożyć do Sądu pozew o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego. Podstawą do tego jest art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Samo żądanie można sformułować różnie. Różnie bowiem Sądy orzekają w wyroku: o „uchyleniu obowiązku alimentacyjnego”, o „wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego” czy o „ustaniu obowiązku alimentacyjnego”. Chodzi o to, żeby wskazać Sądowi, że domagasz się uchylenia obowiązku płacenia alimentów. I wskazać dlaczego. Czyli mówiąc po polsku: w pozwie należy wskazać (i załączyć) wyrok (ugodę) alimentacyjny oraz przytoczyć argumenty i dowody, przemawiające za tym żeby przestać płacić. Na przykład? Umowę o pracę dziecka, dyplom ukończenia przez niego studiów itd. To co należy załączyć, zawsze zależy od konkretnego przypadku. Chodzi o wykazanie „samodzielności” dziecka i zdolności do utrzymania się.
Od kiedy się nie płaci?
Składając pozew, dobrze w nim wskazać od kiedy alimenty mają zostać uchylone. Jeśli tego nie zrobisz – tym momentem będzie chwila gdy wyrok Sądu stanie się prawomocny. Jaką datę wskazać? Może być to moment wniesienia pozwu. Można też żądać uchylenia alimentów wstecz (czyli za okres sprzed złożenia pozwu). Ważne. Takie żądanie będzie uzasadnione na przykład, gdy dziecko samo się utrzymuje już od dłuższego czasu, ale wiedza o tym, jest wiedzą świeżą. Czy Sąd uchyli alimenty wstecz? Zdarzają się takie orzeczenia. Pamiętaj jednak aby o to wnieść! Jak wskazuje bowiem Sąd Najwyższy „orzeczenie wydane na podstawie art. 138 k.r.o., zmieniające zakres obowiązku alimentacyjnego lub czas jego trwania, może działać wstecz i obejmować okres przed wytoczeniem powództwa. Musi to jednak wynikać wprost z treści sentencji orzeczenia, w przeciwnym razie obowiązek alimentacyjny ulega zmianie lub wygasa z dniem uprawomocnienia się wyroku” (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku sygn. akt III CZP 91/86). Warto jednak wiedzieć, że takie orzeczenie, nie zawsze oznacza… zwrot alimentów, które zostały już zapłacone. Dlaczego?
Alimenty skonsumowane nie będą oddane.
Bo zgodnie z przepisami, dziecko może wskazać, że zużyło alimenty (na swoje potrzeby) i nie jest już wzbogacone. I skoro dostając alimenty, nie wiedziało że będą one uchylone, trudno od niego żądać zwrotu. Zatem podsumowując: jeśli uzyskasz wyrok uchylający alimenty z mocą wsteczną, możesz domagać się zwrotu zapłaconych po tej dacie alimentów. Ale nie zawsze je dostaniesz. Zgodnie bowiem z art. 409 kodeksu cywilnego, obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Co ważne, Sądy uznają często, że od momentu wniesienia pozwu (o uchylenie obowiązku alimentacyjnego), druga strona winna liczyć się z obowiązkiem zwrotu. I orzekają zwroty za taki okres.
Wskazuję, że przedstawiane przez mnie na blogu treści, nie są poradą prawną. Z uwagi na zmiany przepisów prawnych jak i orzecznictwa, ich aktualność może ulegać zmianie. Jeśli masz problem podobny do opisanego przeze mnie i potrzebna Ci konsultacja, zapraszam do kontaktu z Kancelarią.
